ديد نزديک

مطلبی که پیش رو دارید در شماره ۳۸ ماهنامه سخت‌افزار به چاپ رسیده است.

بی‌شک درباره Leica یکی از مشهورترین و قدیمی‌ترین شرکت‌های تولید کننده دوربین‌های حرفه‌ای خصوصا مدل‌های کامپکت شنیده‌اید. به عنوان مثال Leica M9 به یک سنسور فول‌فریم هجده مگاپیکسل از نوع CCD مجهز شده، حدود ششصد گرم وزن دارد و در حدود شش هزار دلار به فروش می‌رسد! اما اگر بگویم روزی در حال عکاسی با یک دوربین کامپکت بودم و شخصی که Leica M9 به گردن داشت با اشتیاق فراوان در مورد دوربینم پرسید چه حالی به شما دست می‌دهد؟! بله، دوربین من Fujifilm FinePix X100 بود. این دوربین یکی از بهترین دوربین‌های کامپکت حرفه‌ای است که تاکنون ساخته شده و رقیبی برای Leica X1 محسوب می‌شود. Fujifilm X100 در نمایشگاه Photokina 2010 معرفی شد و حدودا پس از شش ماه به بازار عرضه شد. با این حال به دلیل تقاضای زیاد و به علاوه وقوع سیل در ژاپن عرضه این محصول با مشکلاتی همراه شد. اکنون مدت زیادی از اولین باری که این دوربین را در دست گرفتم و دکمه شاترش را فشردم می‌گذرد. بنابراین مناسب دیدم که تجربیاتی که در این مدت حین کار کردن با Fujifilm X100 کسب کرده‌ام را برایتان بازگو کنم.

دلایل استقبال فراوان از X100
ابتدا می‌خواهم کمی در مورد مشخصات فنی و خصوصیات بارز X100 صحبت کنم و به این سوال پاسخ دهم که چرا این دوربین به این اندازه مورد استقبال واقع شده است. اولین چیزی که باید به آن اشاره کنم طراحی فوق‌العاده زیبا و البته کلاسیک این دوربین است. در واقع در عین چشم‌نواز بودن، X100 ما را به یاد دوربین‌های قدیمی آنالوگ می‌اندازد. بطور کلی در دنیای امروزی مدرن اقتباس از مدل‌های کلاسیک و قدیمی برای طراحی محصولات جدید یکی از شگردهای شرکت‌های تولیدکننده محصولات مختلف است. به عنوان مثال در دنیای خودرو در سال ۲۰۰۰ عرضه مدل Chrysler PT Cruiser که طراحی‌اش اقتباسی از مدل‌های کلاسیک بود بسیار مورد توجه قرار گرفت. علاوه بر طراحی از سوی دیگر کیفیت ساخت بدنه X100 به خوبی بیانگر یک سازنده ژاپنی است. سنسور بزرگ این دوربین مشخصه دیگری است که آن را نسبت به باقی کامپکت‌های موجود در بازار متمایز می‌سازد. به عنوان مثال سنسور دوربین نام‌آشنای Canon G12 دارای ابعاد ۷.۴ در ۵.۶ میلی‌متر است. در حالیکه X100 مشابه اغلب DSLRهای حرفه‌ای به سنسور ۲۳.۶ در ۱۵.۸ میلی‌متر مجهز شده و همان‌طور که می‌دانید اندازه سنسور اصلی‌ترین عامل در میزان کیفیت ثبت تصاویر یک دوربین است. با این تفاسیر همان‌طور که انتظار می‌رود کیفیت عکس‌های گرفته شده با X100 بسیار خوب و مثال‌زدنی است و در ایزوهای بالا شاهد نویز کمی در عکس‌ها هستیم. البته نباید از لنز ثابت ۲۳ میلی‌متر (معادل ۳۵ میلی‌متر) با کیفیت این دوربین با حداکثر گشودگی دیافراگم F2 نیز غافل شد. بدین ترتیب، با وجود سنسور بزرگ و لنزی با دیافراگم F2 امکان دستیابی به عمق میدان کم علاوه بر عکاسی در محیط‌های کم‌نور وجود دارد. مورد دیگر چشمی دوگانه دیجیتال و اپتیکال X100 است که عکاس به سادگی می‌تواند یکی از حالت‌های مورد نظر را انتخاب کند. به شخصه حالت دیجیتال را به دلیل دقیق‌تر بودن و نمایش نتیجه نهایی ترجیح می‌دهم. آخرین نکته اینکه تمامی این خصوصیات بارز در دوربینی با ابعاد کوچک و به وزن تنها ۴۴۵ گرم جای داده شده‌اند.

تجربه کار با X100
با در دست گرفتن X100 بار دیگر به کیفیت ساخت و قرارگیری بی‌عیب نقص قطعات در کنار یکدیگر واقف خواهید شد. تنظیم‌کننده‌های اکسپوژر، سرعت شاتر و تا حدی دیافراگم نیز به گونه‌ای طراحی شده‌اند که عدد مورد نظر به راحتی قابل انتخاب است. با این وجود دکمه شاتر کمی کوچک است. البته امکان خرید دکمه‌ای مخصوص که روی دکمه شاتر پیچ می‌شود وجود دارد. بطور مشابه دکمه‌های منو، عکاسی در حالت ماکرو، White Balance و فلاش، کوچک و حساس هستند. به عبارت دیگر برای کار کردن با آن‌ها بایستی انگشتان کوچکی داشته باشید یا با دقت زیاد با آن‌ها کار کنید. این مشکل در مورد دکمه انتخاب حالت فوکوس که در سمت چپ بدنه واقع شده بسیار محسوس‌تر است. مسئله دیگری که بایستی به آن اشاره کنم زمان راه‌اندازی دوربین و تاخیری است که عکاس پس از فشردن شاتر با آن مواجه است. به عبارت دیگر X100 برای ثبت صحنه‌های ورزشی و سوژه‌های متحرک چندان مناسب نیست. هر چند که نباید انتظارات زیادی از X100 داشت و به عنوان مثال آن را با DSLRها و لنزهای حرفه‌ای مقایسه کرد. البته با اعمال تغییراتی در منوی این دوربین امکان کاهش تاخیر زمان راه‌اندازی وجود دارد که مصرف بیشتر باتری را به همراه خواهد داشت.
لنز X100 به اندازه کافی واید است. هر چند که این دوربین فاقد بزرگنمایی اپتیکال است و از این نظر عکاس را محدود می‌کند اما کیفیت بالای آن و عدم وجود اعوجاج در گوشه‌های تصویر این مسئله را جبران خواهد کرد. بد نیست بدانید که معمولا در کنار دوربین DSLR و لنز تله باکیفیت سری L، از X100 به عنوان لنز واید استفاده می‌کنم و قید تعویض لنز و استفاده از لنز واید با دوربین DSLR را می‌زنم. سرعت فوکوس X100 در نور کافی خوب است اما در حالت ماکرو و نور کم فوکوس کردن آن ممکن است کمی به طول بیانجامد. بدون در نظر گرفتن این مشکل حالت ماکرو در دوربینی که بدین منظور طراحی نشده است عملکرد قابل قبولی دارد. لازم به ذکر است که محدوده عکاسی در حالت ماکرو بین ده سانتی‌متر تا دو متر است.
چیزی که در X100 حین عکاسی بسیار کارآمد بوده است سنسوری است که در نزدیکی چشمی واقع شده است. بدین ترتیب با فعال کردن حالت نمایش به کمک سنسور، زمانی که چشم خود را به چشمی نزدیک کنید صفحه نمایش بطور خودکار غیرفعال می‌شود و عکاس می‌تواند از طریق چشمی عکاسی کند. از سوی دیگر امکان نمایش اطلاعات مختلف روی صفحه نمایش به همراه سنسور خط افق که مانع ثبت تصاویر کج می‌شود، وجود دارد. در X100 علاوه بر فرمت JPEG امکان عکاسی در فرمت Raw نیز وجود دارد که البته اگر از کارت‌های حافظه با سرعت معمولی استفاده کنید ذخیره تصاویر کمی با تاخیر همراه خواهد بود. این مسئله حین عکاسی پی‌در‌پی خصوصا در حالت پنج فریم در ثانیه محسوس‌تر خواهد بود. فیلتر ND که به منظور کاهش شدت نور مورد استفاده قرار می گیرد امکان دیگری است که در X100 در نظر گرفته شده است. به عبارت دیگر در مواقعی که تمایل دارید با اف پایین مانند F2 عکاسی کنید و از نظر حداکثر سرعت شاتر که در این دوربین ۱/۴۰۰۰ ثانیه است محدودیت دارید، می‌توانید فیلتر ND را فعال کنید. به این ترتیب به عمق میدان کم مورد نظرتان حتی در نور شدید نیز دست پیدا خواهید کرد. اما چیزی که در X100 همگی از آن ناراضی هستند فوکوس دستی این دوربین است. واقعیت این است که در این حالت باید حلقه فوکوس دستی را چندین دور بچرخانید تا فوکوس دوربین تنها مقدار کمی تغییر کند. به عبارت دیگر در مورد سوژه‌های متحرک باید قید استفاده از فوکوس دستی را بزنید. از سوی دیگر در حین فیلمبرداری امکان تغییر فوکوس وجود ندارد. حتی با ارائه Firmwareهای جدید نیز این مشکلات برطرف نشده است. به غیر از موارد ذکر شده، رابط کاربری X100 بعد از بروزرسانی Firmware اولیه، تقریبا کامل و بی‌نقص است. به عنوان مثال حتی بدون سه پایه، به آسانی و به کمک سنسور خط افق امکان ثبت تصاویر پانوراما در جهات مختلف وجود دارد. در عین حال امکان امتیازدهی به عکس‌های گرفته شده یکی از ده‌ها امکاناتی است که دراین دوربین قابل دسترس است. تنوع نسبی وسایل جانبی مزیتی است که علاقمندان X100 را خوشحال کرده است. به عنوان مثال کیف چرمی مخصوص این دوربین که حدودا ۱۵۰ دلار قیمت دارد طراحی کلاسیک و زیبایی دارد. فلاش‌های خارجی EF-20 و EF-42 به قیمت‌های به ترتیب ۱۵۰ و ۲۳۰ دلار، هود و ریموت سیمی شاتر از دیگر وسایل جانبی موجود برای این دوربین هستند.
در مورد باتری نیز پیشنهاد می‌کنم علاوه بر باتری اصل و اولیه دوربین به فکر تهیه باتری جانبی باشید. به این دلیل که عمر باتری X100 حداکثر در حدود سیصد فریم است. در Ebay امکان تهیه باتری‌های جانبی غیراصل این دوربین به قیمت خیلی ارزان وجود دارد که در مواقع ضروری بسیار کارآمد هستند (البته با مسؤلیت خودتان!).

سخن آخر
بی‌شک Fujifilm X100 کامپکت حرفه‌ای فوق‌العاده‌ای است که تاکنون به بازار عرضه شده است. درست است که قیمت این دوربین در مقایسه با دیگر کامپکت‌های موجود در بازار بسیار زیاد است (حدود یک و نیم میلیون تومان) اما اگر آن را با رقیب اصلی خود یعنی Leica X1 مقایسه کنید خواهید دید که X100 چیزی حدود چهارصد تا پانصد دلار ارزان‌تر است. این در حالیست که این دو دوربین حداقل از نظر کیفیت تصاویر تفاوت چندان محسوسی با یکدیگر ندارند. در مجموع اگر بطور حرفه‌ای عکاسی می‌کنید و به دنبال دوربینی هستید که در برخی مواقع جایگزین دوربین سنگین DSLR شما شود، پیشنهاد قاطع من X100 است. البته این را بگویم که این دوربین در جیب شلوار لی جا نمی‌شود! آخرین نکته اینکه اگر در مورد خرید چنین دوربینی عجله ندارید، بهتر است کمی منتظر بمانید تا مدل‌های X10 و X-Pro1 شرکت Fujifilm به بازار عرضه شوند. X10 نسبت به X100 کوچک‌تر و ارزان‌تر است اما به سنسور کوچک‌تری مجهز شده است. X-Pro1 نسبت به X100 بزرگ‌تر است و امکان تعویض لنز نیز در آن وجود دارد.

مشخصات فنی
سنسور: ۱۲.۳ میلیون پیکسل APS-C از نوع CMOS
لنز: ثابت ۲۳ میلی‌متر با حداکثر گشودگی دیافراگم F2
محدوده حساسیت: ۲۰۰ – ۶۴۰۰
سرعت شاتر: ۳۰ تا ۱/۴۰۰۰ ثانیه (۶۰ دقیقه در حالت Bulb)
عکاسی پی‌در‌پی: حداکثر ده و هشت عکس به ترتیب در فرمت JPEG و RAW با سرعت پنج یا سه فریم در ثانیه
صفحه نمایش: ۲.۸ اینچ با دقت ۴۶۰ هزار نقطه
فیلم‌برداری: با کیفیت ۱۲۸۰ در ۷۲۰ پیکسل (HD) و ۲۴ فریم در ثانیه (حداکثر ده دقیقه)
ابعاد: ۱۲۶.۵ در ۷۴.۴ در ۵۳.۹ میلی‌متر

عکس‌های گرفته شده با فوجی‌فیلم اکس‌صد را در اینجا ببینید.

۳ نظر براى “کامپکت افسانه‌ای – بررسی دوربین Fujifilm X100”