ديد نزديک

نمی‌دانم از بخت خوب و یا بخت بد ما است که در دنیای دیجیتال دست به دوربین شده‌ایم. بخت خوب به این دلیل که دیگر دردسرها و هزینه‌های تعویض حلقه‌های فیلم، ظهور و چاپ عکس در دنیای آنالوگ وجود ندارد و بخت بد به این دلیل که بسیاری لذت عکاسی آنالوگ را بیشتر از دیجیتال می‌دانند. برخی حتی ظهور دنیای دیجیتال را آغاز از بین رفتن جوهره عکاسی می‌دانند. با تمام این حرف‌ها اغلب دستگاه‌های قابل حمل دیجیتال به دوربین عکاسی مجهز شده‌اند و از این رو ثبت لحظات زندگی به آسانی امکان‌پذیر شده است. به موازات این تحول ظهور سرویس‌دهندگان فتوبلاگ و به اشتراک‌گذاری عکس سرعت انتقال و به اشتراک‌گذاری عکس‌ها را دو چندان کرده‌اند. بنابراین دور از انتظار نبود که سیل عظیمی از علاقمندان به سمت این حوزه سرازیر شود. جالب است بدانید از زمانی که فوتوبلاگم را راه‌اندازی کرده‌ام با سوالات فراوانی مواجه شده‌ام که مضمون تمامی آن‌ها این بوده است که «چگونه می‌توان خوب عکس گرفت؟» راستش را بخواهید جواب سرراستی برای این سوال وجود ندارد و حتی یک نسخه را نمی‌توان برای همگان پیچید! اما چیزی که مشخص است کلیاتی است که توجه به آن‌ها تحول بزرگی را در شما بوجود خواهد آورد. در واقع در این شماره به جای اینکه بیایم ترفندی و یا نحوه کار کردن با دوربین یا ویرایشگر عکسی را آموزش دهم می‌خواهم به مسائل بنیادی بپردازم! چیزهایی که می‌خواهم بگویم اهمیت بسیار بیشتری دارد. البته بنده نه استاد عکاسی هستم و نه اینکه سال‌ها عکاسی می‌کنم! من هم به مانند شما یک علاقمند جدی به عکاسی هستم که طی سه، چهار سال اخیر تجربه اندکی کسب کرده است.

تجهیزات عکاسی شرط لازم عکس خوب هستند اما کافی نیستند
این روزها رایج شده زمانی که می‌خواهند عکاسی را دست بیندازند می‌گویند: «دوربینت خوب عکس می‌گیرد!» و یا بدتر از آن می‌پرسند: «دوربینت چند مگاپیکسل است؟!» اما حقیقت این است که در کنار تجهیزات عکاسی چشم عکاس نیز بایستی تربیت شده باشد. به عنوان مثال عکس‌هایی دیده‌ام که با موبایل گرفته شده‌اند اما ارزش و گیرایی آن‌ها از بسیاری عکس‌های گرفته شده با دوربین‌های DSLR بالاتر بوده است. بنابراین به جای ناامید شدن و یا تمرکز برای ارتقای تجهیزات عکاسی بهتر است نگاه متفاوتی به اطراف خود داشته باشید و از زاویه‌ای دیگر به همه چیز نگاه کنید.

کار با دوربین خود را بیاموزید
فکر می‌کنم این قسمت احتیاج به توضیحی نداشته باشد و عنوان خود گویای همه چیز است! فقط ذکر این نکته را لازم می‌دانم که اگر به هر دلیلی به دفترچه راهنمای دوربین خود دسترسی ندارید و یا آن را گم کرده‌اید با یک جستجوی ساده می‌توانید مشابه آن را در قالب فرمت PDF پیدا کنید. بدین منظور تنها کافیست در گوگل نام دوربین مورد نظر به علاوه عبارت Manual را جستجو کنید.

مفاهیم پایه عکاسی را بیاموزید
برای عکاسی در شرایط مختلف تسلط بر مفاهیمی چون سرعت شاتر، دیافراگم، سرعت ایزو، عمق میدان و … ضروری است. به عنوان مثال باید بدانید چرا می‌گویند برای عکاسی از فعالیت‌های ورزشی از سرعت شاتر زیاد استفاده کنید و یا اینکه چرا سرعت شاتر کم را برای عکاسی از آبشار پیشنهاد می‌کنند. باید بدانید چرا می‌گویند برای عکاسی از منظره برای دستیبابی به عمق میدان زیاد دیافراگم را روی عدد اف بالا تنظیم کنید و یا اینکه چرا برای عکاسی از چهره برای دستیبابی به عمق میدان کم دیافراگم را روی عدد اف پایین تنظیم کنید. باید بدانید منظور از سرعت ایزو چیست و بطور کلی چه تاثیری بر روی عکس می‌گذارد.

محلی برای ارایه آثار خود داشته باشید
هیچ اصرار و عجله‌ای برای راه‌اندازی نمایشگاه عکس وجود ندارد! اما پیشنهاد می‌کنم در محلی مجازی آثار خود را ارایه دهید تا علاوه بر دیده شدن کارهایتان از نظرات بازدیدکنندگان نیز برخوردار شوید. اگر نمی‌خواهید هزینه کنید سایت‌های بسیاری وجود دارند که در حوزه به اشتراک‌گذاری عکس فعالیت دارند و عملکرد فوق‌العاده‌ای دارند. اما اگر می‌خواهید کارتان کمی شکل رسمی‌تر به خود بگیرد بایستی کمی هزینه کنید و یک فتوبلاگ شخصی بر روی دامنه اختصاصی ایجاد کنید. توجه داشته باشید که همواره به روز باشید و از همه مهم‌تر بیننده خود را دست کم نگیرید. مسئله دیگر اینکه در بسیاری از سایت‌های به اشتراک‌گذاری عکس گروه‌ها و تالارهای گفتمانی وجود دارد که با عضویت در آن‌ها می‌توانید در بحث‌های عکاسی شرکت کنید و سطح اطلاعات خود را ارتقا دهید.

بسیار سفر باید کرد تا پخته شود خامی!
شاید باورتان نشود اگر بگویم سفرهای عکاسی تا چه اندازه در متحول کردن مهارت عکاسی شما تاثیرگذار است. بدین منظور سایت‌ها و گروه‌های فراوانی وجود دارند که سفرهای عکاسی برگزار می‌کنند و با هزینه‌ای کم می‌توانید در آن‌ها ثبت‌نام کنید. در واقع به قول یکی از دوستان عکاسی یک Outdoor Hobby (سرگرمی خارج از خانه) است و برای اینکه عکس خوبی بگیرید باید از خانه بیرون بزنید! از سوی دیگر در این سفرها دوستان بسیاری پیدا می‌کنید و می‌توانید با آن‌ها تبادل اطلاعات کنید.

ویرایش عکس بخشی از عکاسی است
همواره بر سر ویرایش عکس بحث و جدل‌های فراوانی وجود داشته است. عده‌ای بر این عقیده‌اند که تا جای ممکن اصالت عکس باید حفظ شود و عده‌ای دیگر اعتقاد دارند برای زیباتر شدن یک اثر می‌توان به هر کاری دست زد، حتی اگر اصالت عکس از بین برود. به شخصه بر این عقیده‌ام که اگر پنجاه درصد یک عکس خوب را ترکیب‌بندی و دید خوب عکاس در نظر بگیریم پنجاه درصد دیگر به نحوه ویرایش آن عکس مربوط می‌شود. اما ویرایشی که در اینجا مد نظر من است تغییر رنگ، نور، کنتراست، سایه‌ها و … است بطوری که افراطی در کار نباشد و بدین ترتیب ضعف‌های دوربین و کمبودها در شرایط محیط از بین برود. توجه داشته باشید که بسته به نوع عکاسی نحوه ویرایش نیز تغییر می‌کند. به عنوان مثال در عکس‌های خبری اصالت عکس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و اعمال تغییراتی مانند حذف عنصری از عکس می‌تواند برای عکاس دردسرساز شود! از سوی دیگر حذف و یا افزودن عنصری در یک عکس به منظور خلق یک اثر بسیار زیبا را تصویرسازی می‌دانم (نظری در تایید و رد آن نیز ندارم). اما برای ویرایش عکس چه چیزهایی لازم است؟ ابتدا اینکه باید با فرمت RAW عکاسی کنید. به این دلیل که در فرمت JPEG بسیاری از اطلاعات عکس به منظور کاهش حجم فایل از بین رفته‌اند. اما فرمت RAW خروجی خام سنسور است و دست عکاس در ویرایش عکس بسیار باز است. در واقع پس از اعمال تغییرات مشابه بر روی دو فایل JPEG و RAW نتیجه در مقایسه با یکدیگر بسیار متفاوت خواهد بود. مسئله بعدی تسلط به یکی از ویرایشگرهای عکس است. به شخصه عکس‌های خود را با Adobe Lightroom که مختص عکاسی است ویرایش می‌کنم و باید بگویم پس از آشنایی من با این ویرایشگر کارهایم چند پله پیشرفته داشته‌اند!

زیاد عکس بگیرید و ببینید
خوشبختانه با ظهور دنیای دیجیتال، نگرانی‌هایی مانند تمام شدن فیلم عکاسی و یا هزینه ظهور و چاپ عکس‌ها دیگر وجود ندارد! شما بسته به میزان حافظه خود هر تعداد عکسی که بخواهید می‌توانید بگیرید و پس از بررسی آن در صفحه نمایش دوربین تصمیم خواهید گرفت که عکس را حذف کنید و یا نگه دارید. از سوی دیگر دیدن عکس‌های خوب دید عکاسی شما را تقویت می‌کند. به شخصه یکی از سایت‌هایی که همواره از دیدن عکس‌های آن لذت می‌برم سایت ۱x.com است که بسیار حرفه‌ای است. جالب است بدانید در این سایت بطور رایگان امکان آپلود عکس نیز وجود دارد. البته انتشار عکس‌ها نیازمند تایید آن‌ها از سوی مدیران این سایت است.

مجموعه‌ای کار کنید و بر روی موضوعی خاص تمرکز کنید
زمانی می‌رسد که دیگر در تنظیم کردن دوربین در شرایط مختلف مشکلی نخواهید داشت و عکس‌های بی‌نقصی می‌گیرید. اما بسیاری از بزرگان براین عقیده‌اند که به جای تک عکس گرفتن بهتر است بطور مجموعه‌ای کار کنید و روی موضوع خاصی تمرکز کنید. این مسئله علاوه بر تبدیل شدن به رزومه‌ای قابل ارایه، سبب می‌شود پیام مورد نظر بسیار قوی‌تر و منسجم‌تر به بیننده منتقل گردد. البته با توجه به تعدد موضوعات موجود تهیه یک گزارش تصویری به سادگی امکان‌پذیر نیست و به شخصه در این زمینه مهارت کافی ندارم! به عنوان مثال یکی از مهم‌ترین نیازهای تهیه یک گزارش تصویری مطالعه و جستجوی کافی در مورد آن موضوع خاص قبل از عکاسی است. در مجموع اینکه بی‌هدف و بدون داشتن اطلاعاتی راهی خیابان شوید و از هر چیزی که بنظرتان خوب آمد، عکاسی کنید، روش مناسبی نیست!

سخن آخر
موارد ذکر شده نکات بسیار ارزشمندی هستند که در طی یکی دو سال اخیر با آن‌ها آشنا شده‌ام و به شخصه همواره سعی کرده‌ام به آن‌ها عمل کنم. مطمئنا در این مسیر بسیار لذت خواهید برد و دید شما نسبت به دنیای اطراف‌تان تغییر خواهد کرد. آخرین نکته اینکه زمان‌هایی فرا می‌رسد که دوربین از ثبت آن عاجز است، بنابراین پیشنهاد می‌کنم دوربین را کنار بگذارید و از منظره لذت ببرید!

برگرفته از: شماره ۲۶ ماهنامه سخت‌افزار – احسان عباسی

۱۰ نظر براى “چگونه یک عکاس خوب بشوم؟”